68. rocznica operacji “Ostra Brama”

Taką właśnie nazwę nosiło powstanie wileńskie rozpoczęte 7 lipca 1944 przez oddziały Armii Krajowej, by oswobodzić Wilno przed nadejściem Armii Czerwonej. Dziś w Poznaniu o 12.15 rozpoczynają się obchody tej rocznicy.

Plan operacji został opracowany przez sztab okręgu wileńskiego AK i zakładał zdobycie miasta przez połączone siły okręgów wileńskiego i nowogrodzkiego ok. Powstanei wybuchło 7 lipca, a 13 lipca pchor. Jerzy Jensch “Krepdeszyn” zawiesił razem z kpr. Arturem Rychterem ps. “Zan” biało-czerwoną flagę na wieży wileńskiego zamku.

Jednak nie obyło się bez pomocy sowieckiej – to dzięki współdziałaniu z Armią Czerwoną udało się Armii Krajowej ostatecznie oswobodzić Wilno. Akowcy zapłacili za to współdziałanie wysoką cenę. Rosjanie zadeklarowali, że dostarczą wyposażenie dla jednej dywizji piechoty i jednej brygady kawalerii, bez żadnych warunków politycznych. Gdy 16 lipca płk Krzyżanowski, przywódca powstania, i mjr. Teodor Cetys  zostali ponownie zaproszeni na spotkanie z gen. Czerniachowskim  – i już z niego nie wrócili. Aresztowani zostali także inni oficerowie powstania, którym nie udało się zbiec. Pozostali musieli przebijać się przez lasy pod Wilnem, by uciec pogoni. Rosjanie, podczas tego “polowania”, schwytali około 5 700 jeńców, którzy trafili do obozów jenieckich i obozów pracy na Syberii.

O godz. 12.15 w kościele pod wezwaniem Świętego Wojciecha na Wzgórzu Świętego Wojciecha odprawiona zostanie uroczysta msza święta. Po mszy złożone zostaną wiązanki kwiatów pod pamiątkową tablicą poświęconą dowódcom Armii Krajowej.

Podczas uroczystości władze miasta Poznania reprezentować będzie dyrektor Gabinetu Prezydenta Marek Kalemba.

Organizatorami obchodów rocznicy są Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko “Ostra Brama” oraz Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej.