“Dziedzic Sobieskich”: bohater ostatniej wojny o niepodległość Szkocji

Książę Karol Edward Stuart, syn księżniczki Klementyny Sobieskiej i wnuk polskiego królewicza, Jakuba Sobieskiego, to jeden z najbardziej tragicznych, ale i najbardziej romantycznych bohaterów Szkocji.

Książę Karol Edward Stuart był najstarszym wnukiem z prawego łoża Jakuba II, króla Szkocji, Anglii i Irlandii. W roku 1745, mając dwadzieścia pięć lat, charyzmatyczny i dzielny książę zdobył ogromną sławę jako wódz szkockiego powstania przeciwko panowaniu angielskiego króla “uzurpatora”, Jerzego II. Niemalże udało mu się odzyskać trony swojego dziadka, które z prawa należały do jego wygnanej z kraju rodziny Stuartów, a nie do niemieckich Hanowerczyków, z których pochodził jego przeciwnik. Romantyczne dzieje tego zrywu oraz legenda, jaka otacza kilka miesięcy, które książę spędził w górach i na wyspach zachodniej Szkocji, ukrywając się po klęsce powstańców pod Culloden w 1746 roku, przesłaniają głęboko ludzki wymiar historii wspaniałego, lecz jednocześnie ułomnego człowieka.

Dotychczasowe biografie księcia Karola Edwarda Stuarta często koncentrują się na samym powstaniu w 1745 roku. Oprócz tego ważnego wątku nowa książka pióra Piotra Pinińskiego opisuje młodość księcia i barwnie relacjonuje także życie jedynej córki i dziedziczki księcia oraz trójki jego wnuków, których istnienie ukrywano przed całym światem. Historia tych trojga młodych ludzi, ściśle związana z Polską, a do niedawna zupełnie nieznana, była jedną z najstaranniej zachowywanych tajemnic w historii Szkocji.

Książka jest …

Na czas: Szkocki referendum odbędzie sie w 2014 roku, świadomie wybrany przez szefa rządzącej Scottish Nationalist Party termin w siedemsetnej rocznicy wielkiego szkockiego zwycięstwa nad Anglikami pod Bannockburn, pod dowództwem króla Roberta I, antenata dynastii Stuartów. Dziedzic Sobieskich jest dziełem Piotra Pinińskiego, najstarszego potomka księcia Karola Edwarda Stuarta – i tak jak on, jest pół-Polakiem pół-Szkotem.

Istotna: Historia opowiada wieloletnią walkę wygnanego księcia, który tak bardzo identyfikował się ze Szkocją i czynił wszystko co jego mocy aby odzyskać trony jego dziadka, Jakuba II Stuarta, utraconych kiedy Wilhelm Orański najechał Anglię w 1688 r. Dla góralskich zwolenników Stuartów ta walka była kluczem do odzyskania niepodległości Szkocji. Choć przegrali powstanie wtedy, to właśnie ich powszechnie znane symboly kulturowe są dzisiaj tymi skojarzonymi z patriotyzmem szkockim.

Inna: Ani nie tradycyjnie anglo-centryczna ani nie wyłącznie skupiona na powstaniu z 1745 roku czy też na miesiącach ucieczki księcia w górach i na wyspach zachodniej Szkocji po porażce pod Culloden w 1746 roku, książka przedstawia Karola Stuarta na tle jego dzieciństwa we Włoszech, wpływów jego polskiej matki oraz angielsko-irlandzko-szkockiego a jednocześnie protestacko-katolickiego dworu jego ojca, Jakuba III Stuarta. Autor maluje barwny obraz charyzmatycznego lecz ulomnego księcia po nieudanej inwazji, kiedy ganiał desperacko po całej Europie, szukając wsparcia dla Sprawy Stuartów wśród arystokratycznych krewnych, międzynarodowych bankierów, masonów i spiskowców, trzymając się o jeden krok tylko przed zdrajcami i angielskimi zabójcami. Oto historia jego głębokiego poczucia winy, pasji, porażki i frustracji doprowadzające do alkoholizmu i zniszczenia największego w dziejach Szkocji człowieka-legendy.

Sensacyjna:  Przez ponad dwieście lat powszechnie uważano, iż nie ma potomków dynastii Stuartów. Przez przypadek autor znalazł niepodważalne dowody na to, że tak nie jest … co więcej, ujawnia dotąd nieznanych dokumentów, dzięki którym widać, iż londyński rząd o tym doskonale wiedział. Czytelnik przeczyta jak, w 1817 roku, zanim urodzenie przyszłej królowej Wiktorii zabezpieczyło sukcesję tronu brytyjskiego dla dynastii hanowerskiej, rząd londyński poczuł się tak zagrożony istnieniem potomstwa prawowitych królów z dynastii Stuartów, iż ówczesny minister spraw wewnętrzynych, lord Sidmouth spróbował zabić zamieszkałego w Paryżu wnuka księcia Karola Stuarta. Nie udało się, i cała sprawa została zatrzymana w najgłębszej tajemnicy aż do odkrycia autora w 2010 roku.

„ Wzruszająca, fascynująca, przykuwająca uwagę, ta nowa biografia dyskredytuje dwa stulecia szarlatanerii stuartowskiej dzięki temu, że wreszcie ujawnia nadzwyczajną historię ukrytych potomków księcia Karola Edwarda Stuarta … owoce pan-europejskich poszukiwań Piotra Pinińskiego zdumiewają … konieczna lektura dla każdego który interesuje się ostatnimi Stuartami.”                           

Profesor Edward Corp, kustosz wystawy Szkockiej Galerii Narodowej w Edynburgu „The King over the Water”.

O autorze:

Piotr Piniński, najstarszy żyjący potomek Karola Edwarda Stuarta, pochodzi od jedynaczki księcia, Karoliny Stuart ks. Albany, poprzez jej córkę Marię Wiktorię ks. de Rohan, której wnuczka jest matką wielkiego darczyńca Wawelu i namiestnika Galicji, prof. Leona hr. Pinińskiego, po którym autor jest spadkobiercą. Sześć pokoleń dzieli Piotra Pinińskiego od antenata z dynastii Stuartów. Jako potomek, historyk a także pół-Polak pół-Szkot, tak samo jak bohater jego książki, Piniński jest przygotowany na temat jak mało kto.
Autor urodzil się w Londynie w 1956 roku. Jego ojciec był pilotem stacjonowanym w Wielkiej Brytanii podczas drugiej wojny po której nie mógł wrócić do komunistycznej Polsce ponieważ jego najbliższym wujem był generał Tadeusz Bór-Komorowski, dowódca Powstania Warszawskiego. Ojciec autora studiował na uniwersytecie St Andrew’s w Szkocji gdzie poznał swoją przyszłą żonę, która pochodziła w prostej linii od naczelnika klanu Cameronów, największego zwolennika księcia Karola, którego wsparcie w 1745 roku było kluczowe dla sukcesu powstania.
Autor mieszka w Warszawie od 1991 roku; jest absolwentem Sotheby’s Institute of Art, byłym dyrektorem brytyjskiego banku inwestycyjnego Barclay’s BZW, wieloletnim członkiem zarządu Fundacji Lanckorońskich, patronem angielskiego The Northumbrian Jacobite Society i honorowym członkiem dożywotnim The Stewart Society.
Od ponad dziesięciu lat ukazują sie jego artykuły na łamach The Stewarts; jest autorem wielu książek i szkiców historycznych, m. in. Ostatniego sekretu Stuartów (Wyd. DiG, 2001), The Stuarts’ Last Secret (Tuckwell Press, 2002), The Children of Charlotte, Duchess of Albany (w The Stuart Court in Rome, red. Prof. Edward Corp, Ashgate, 2003), oraz Bonnie Prince Charlie – A Life (Amberley, 2010).
Piniński regularnie wykłada w kraju i zagranicą na temat ostatnich przedstawicieli królewskiego rodu Stuartów dla rozmaitych instytucji, m. in. dla The National Trust for Scotland; był także gościem i przelegentem na Edinburgh Book Festival.