Kupujecie karpia? To przeczytajcie!

Często zostawiamy kupno tej najważniejszej świątecznej ryby na ostatnią chwilę, żeby na pewno kupić świeżą. Na co trzeba uważać wybierając wigilijnego karpia?

Oczywiście na cenę. W Poznaniu można karpia kupić już za 9 zł za kilogram, ale mogą być i dwukrotnie droższe. Można także kupić już rybę w płatach, co naturalnie wpływa na cenę – tu najniższa cena to 22 zł. Tradycyjnie najtańsze są w marketach, a najdroższe w specjalistycznych sklepach rybnych. Tu ceny zaczynają się od 14 złotych za kilogram.

Przed świętami punkty sprzedaży żywności kontrolowali zarówno inspektorzy Powiatowej Stacji sanitarno-Epidemiologicznej, jak i straż miejska. Dzięki nim wiemy więc, że poznańscy handlowcy nie oszukują na wadze. Jednak już z przechowywaniem karpia różnie bywa. A jak powinien być przechowywany, żebyśmy mieli gwarancję, że jest świeży?

– W związku z tym, iż przepisy prawa, w tym przepisy o ochronie zwierząt, nie regulują szczegółowo sposobu postępowania z żywymi rybami będącymi przedmiotem sprzedaży detalicznej, a w szczególności w czasie ich uśmiercania, należy stosować ogólne zasady wynikające z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002 ze zm.) – tłumaczy Ewelina Suska, rzeczniczka prasowa Wojewódzkiej Stacji sanitarno-Epidemiologicznej.

A według nich żywe ryby powinny być trzymane w basenach – szczelnych, o gładkich ścianach i gładko zakończonych krawędziach. Woda w nich powinna być czysta, natleniona lub napowietrzana oraz wymieniana nie rzadziej niż co 48 h. Maksymalne zagęszczenie przy stosowaniu natlenowania wody 1 kg masy/l wody, a optymalna temperatura wody 10 stopni Celsjusza (+/- 5 stopni).

– Polecana jest sprzedaż ryb po uprzednim ich uśmierceniu – mówi Ewelina Suska. – W razie sprzedaży żywych ryb sposób ich pakowania musi uwzględniać dobrostan zwierząt oraz wykluczać narażanie ich na niepotrzebne cierpienie. Ryby, które posiadają rany i inne uszkodzenia ciała, powinny być uśmiercane niezwłocznie po przybyciu do sklepu. Uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny polegający na minimalizacji cierpienia.

Co to znaczy? Jak mówi ustawa, “uśmiercanie ryb używanych w procedurach naukowych następuje poprzez uderzenie w część czołową czaszki powodujące utratę świadomości w połączeniu z mechanicznym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub dekapitację po uprzednim ogłuszeniu lub porażenie prądem elektrycznym. Są to jedyne humanitarne metody uśmiercania ryb wskazane w przepisach powszechnie obowiązujących, które mogą mieć zastosowanie dla ryb uśmiercanych w punktach sprzedaży detalicznej. Zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, a więc również ryb, w obecności dzieci (art. 34 ust. 4 pkt 2 ustawy). Jest to zakaz bezwzględny, zagrożony sankcją karną z art. 35 ustawy. Jeśli chodzi o uśmiercanie karpia w punktach sprzedaży detalicznej, mając na uwadze przepisy dotyczące humanitarnego traktowania i uśmiercania zwierząt, zaleca się, aby miejsce uśmiercania ryb było wydzielone, np. za parawanem, przenośną ścianką lub innym elementem konstrukcji sklepu, tak, aby uśmiercanie nie odbywało się w obecności osób postronnych, w tym w szczególności dzieci”.

Nie jest też wszystko jedno, jak się przenosi karpia, jeśli kupujący kupuje rybę żywą. Musi ją nieść w opakowaniu pozwalającym karpiom na wykorzystanie naturalnej wymiany gazowej przez powierzchnię skóry – zasadą stosowania takiego opakowania jest to, aby ryba nie stykała się całą powierzchnią skóry z opakowaniem, jak to np. ma miejsce, gdy ryba zostanie owinięta torbą foliową. W celu zapewnienia wymiany gazowej opakowanie powinno posiadać elementy odsuwające ciało ryby od powierzchni opakowana np. pojemniki z „ożebrowaniem” lub odpowiednio perforowany wkład z tworzywa umieszczony wokół ciała ryby. Dodatkowo torba, w której umieszczona jest ryba, musi pozostawać niezawiązana.

Jeśli jest to pojemnik z wodą – podstawowe znaczenie ma zapewnienie rybie możliwości przyjęcia naturalnej pozycji, dlatego kluczowym jest rozmiar opakowania, tak aby ryba nie znajdowała się w nienaturalnej pozycji lub nie była wygięta bez możliwości zmiany pozycji – dotyczy to w szczególności pojemników o sztywnych ścianach, chociaż także ma znaczenie w przypadku foliowych toreb; z uwagi na brak możliwości stałego napowietrzania ilość wody w opakowaniu powinna być co najmniej w stosunku 1:2 masy karpia do masy wody. W obu przypadkach nie uszczelniać opakowania, nie zawiązywać torby tak, aby umożliwić swobodny dopływ powietrza i tlenu.