Złodziejskie bankomaty – policja radzi, jak się nie dać okraść

Przestępstwo, którego ofiarą padło już kilkudziesięciu poznaniaków to tzw. skimming, czyli bezprawne kopiowanie zawartości karty płatniczej w trakcie operacji wykonywanej przez klienta. Nielegalnie przechwycone dane są wykorzystywane do wykonania kopii karty, za pomocą której przestępcy realizują wypłaty z bankomatów lub dokonują płatności za produkty.

Przestępcy starają się unowocześniać metody działania i stosują coraz to inne rodzaje urządzeń do skanowania kart, czyli tzw. skimmerów czy też fałszywych klawiatur. W najnowszych „modelach” skimmerów w oddzielnej obudowie instaluje się także kamery. Dzięki temu rejestrują oprócz danych z pasków magnetycznych i chipów również numery PIN. Montaż takich urządzeń na bankomacie może trwać dzisiaj tylko kilka sekund. W efekcie złodzieje często w niezauważalny sposób „obudowują” bankomaty.

Jednym z elementów kompleksowego zabezpieczenia banku jest ochrona bankomatów, które są przecież komputerami działającymi w sieci teleinformatycznej banku. Polskie banki inwestują coraz więcej środków w poprawę bezpieczeństwa systemów informatycznych.

Metoda skimmingu jest stosowana przy używaniu kart z paskiem magnetycznym. Coraz powszechniej stosowane są już karty szyfrowane – z chipem (standard EMV). Wzrost popularności standardu EMV przyczynia się niewątpliwie do znacznego zmniejszenia się przypadków skimmingu.

Odpowiedzią producentów bankomatów na takie ataki jest również wprowadzanie coraz doskonalszych zabezpieczeń mechanicznych i elektronicznych czytnika kart. Zabezpieczenia takie przeciwdziałają i rejestrują próby skimmingu. Istotnym elementem kontroli bankomatów są kamery rejestrujące obraz w pobliżu. Zdjęcia mogą być robione cyklicznie (częstotliwość jest definiowana zdalnie przez system zarządzania siecią bankomatów) lub w trakcie dokonywania transakcji. Kamery wyposażone w czujniki ruchu fotografują wszystkich, którzy znaleźli się w określonej odległości od bankomatu. Dostępne też są urządzenia wykrywające obce ciała w czytniku. Sygnał jest natychmiast przekazywany przez sieć do centrali banku.

W niektórych modelach bankomatów karta po “przeczytaniu” jest wycofywana częściowo z czytnika, by sprawdzić, czy istnieje możliwość jej bezkolizyjnego zwrotu. W przypadku jakiejkolwiek blokady od razu jest wysyłany sygnał do służb ochrony. Dodatkowym zabezpieczeniem może być drukowanie potwierdzenia o zatrzymaniu karty. Istnieje także możliwość korzystania z dostępnej sieciowo listy zablokowanych kart. Dzięki takiej informacji od razu zostanie zastopowana możliwość realizacji jakiejkolwiek transakcji. Badania firmy RBR wykazały, że już 40 proc. bankomatów w Europie jest wyposażona w rozwiązania anty-skimmingowe. Zabezpieczenia te są bardziej popularne w Europie w środkowej i wschodniej (zastosowano je w 58 proc. urządzeń) niż w zachodniej (tylko 32 proc.).

Istotnymi elementami, na jakie należy zwrócić uwagę przed przystąpieniem do wypłaty pieniędzy z bankomatu, są:
– wlot urządzenia do obsługi karty płatniczej – oryginalny czytnik kart,
– klawiatura do autoryzacji transakcji kodem PIN,
– górna część bankomatu – różnego rodzaju listwy i nakładki z logo kart płatniczych, gadżety z logo bankomatu – mogą ukrywać miniaturową kamerę, która skierowana na klawiaturę bankomatu ma za zadanie “zarejestrować” wprowadzany przez osobę wypłacającą gotówkę kod PIN.

Przestępców interesują takie dane jak: numer karty płatniczej, data ważności oraz kod PIN. Są to dane niezbędne do przeprowadzenia transakcji zarówno w sieci Internet oraz w bankomacie.

Jak się ustrzec oszustwa?
– Dokładnie przyjrzyj się bankomatowi, czy nie posiada jakiś dodatkowych elementów.
– Przy wypłacie środków zasłaniaj ręką klawiaturę bankomatu.
– Nie zapisuj numeru PIN na karcie, w razie zagubienia, kradzieży sprawca będzie miał ułatwione zadnie.
– Regularnie sprawdzaj saldo swojego rachunku i wyciągi z kart lub kont.
– Nigdy nie zapisuj numeru PIN na karcie i nie przechowuj go w tych samych miejscach, co karty.
– W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości bankomatu natychmiast powiadom najbliższą jednostkę Policji lub pracowników banku.

Poświęcenie chociażby kilku sekund na obejrzenie bankomatu przed powierzeniem mu naszej karty może zaoszczędzić nam przykrej niespodzianki i kradzieży samej karty lub tożsamości.

Osoba, która dopuszcza się skimmingu lub skimmingu bankomatowego, dopuszcza się przestępstwa z art. 310 k.k. (fałszowanie m.in. środka płatniczego). Zgodnie z art. 310 k.k. kto podrabia albo przerabia m.in. środek płatniczy, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.