Poznań walczy z mową nienawiści

Telefon, tablet i komputer – narzędziami tortur? Nowa wystawa pod rondem Kaponiera uświadamia, że najpowszechniejszą torturą XXI wieku jest hejt. Miasto Poznań rozpoczęło nową kampanię społeczną, która ma pomóc w walce z mową nienawiści.

Wystawa nowych narzędzi tortur, która przez cały weekend będzie dostępna pod Kaponierą, w całości oparta jest na prawdziwych tekstach i autentycznych historiach. Jej intencją jest pokazanie, jak poważne mogą być skutki mowy nienawiści w internecie. Powstała, by odwiedzający poczuli na własnej skórze, czym jest hejt i jak bolesną może być torturą.

Ekspozycja składa się z trzech stref. W pierwszej z nich  można usłyszeć i zobaczyć prawdziwe komentarze z mediów społecznościowych. W muzealnych gablotach zamiast średniowiecznych historii tortur można zobaczyć telefon, komputer i tablet.

– Okazuje się, że każdy może być ofiarą z dowolnego powodu: wyglądu, poglądów, rasy, religii, orientacji seksualnej czy pochodzenia – mówi Agnieszka Różyńska, kuratorka wystawy. –  Również każdy może być oprawcą: mają oni często pozornie niewinne oblicza, prowadzą normalne życie. Internet jest częścią naszego świata – tam doświadczamy przemocy, na którą nie ma jeszcze systemowych odpowiedzi. Jedyną odpowiedzią może być nasze działanie, zapobieganie rozszerzającej się nienawiści.

W drugiej strefie “To tylko awatary” można zobaczyć prawdziwe historie ludzi, którzy stali się ofiarami mowy nienawiści. To m.in. wolontariuszka wspierająca działania na rzecz ofiar wojny w Syrii, która otrzymywała przemocowe wiadomości czy 20-letnia muzułmanka, regularnie atakowania nie tylko w internecie. Jest też imam muzułmańskiej wspólnoty w Poznaniu – Youssef Chadid, hejtowany na tle religijnym i rasowym.

– Żyję w Polsce od ponad 20 lat, mam polskie obywatelstwo i jestem z tego dumny – a nadal jestem nazywany obcym – mówił imam podczas wernisażu. –  Moje dzieci są Polakami, mówią i myślą po polsku, a ciągle spotykają się z hejtem. Dostałem już setki maili, w których grożono mnie i mojej rodzinie, obrażano nas. To bardzo boli. Winny jest brak edukacji, kalkulacje polityczne, brak wiedzy o muzułmanach, islamie. Mam nadzieję, że ta wystawa coś zmieni, może inne miasta pójdą śladem Poznania – miasta, które promuje tolerancję i akceptację. Jestem dumny z tego, że tu mieszkam.

Trzecia strefa komunikuje “Hejt Boli #NIEPOZWALAM” – i to w niej można dowiedzieć się, jak radzić sobie z hejtem w sieci, a także wziąć udział w sprzeciwie wobec internetowej przemocy.W tej strefie można poznać konkretne statystyki dotyczące problemu hejtu w sieci.

– Prawie 96 procent młodych ludzi doświadczyło mowy nienawiści w internecie, ale tylko 5 procent tych przypadków zostało zgłoszonych na policję – podkreśla Katarzyna Kierzek-Koperska, zastępczyni prezydenta Poznania. – 66 procent osób uważa, że hejt jest wyrażaniem swoich poglądów. Tymczasem słowo wyrażone w sieci boli, rani – a czasami nawet zabija – tak samo, jak słowo w realu. Żyjemy w czasach, gdy telefony, smartfony i tablety mogą być narzędziami tortur. Ofiary przemocy słownej często doświadczają depresji i zespołu stresu pourazowego. Poznań walczy z mową nienawiści.Chcemy zmieniać nasze miasto, by było wolne od hejtu.

Można też zabrać do domu ulotki z informacją jak radzić sobie z mową nienawiści – w trzech krokach.

Krok 1. “Nie hejtuj” – przypomina, że słowa, które w czyimś przekonaniu są tylko konstruktywną krytyką, dla innych mogą być źródłem cierpienia. Dlatego warto powstrzymać się od obrażania i wyrażać swoje opinie z poszanowaniem poglądów innych osób.

Krok 2. “Reaguj na hejt” – przypomina, że pozostawienie ofiar hejtu bez pomocy dodatkowo powiększa ich cierpienie, a oprawców prowokuje do dalszych i mocniejszych ataków. Dlatego nie wolno lajkować ani udostępniać obraźliwych komentarzy. Takie reakcje zachęcają jedynie ich autorów do dalszych działań.

Nielegalne treści w internecie można zgłosić bezpośrednio administratorowi strony lub policji (tel.: 997 lub 112). Istnieją również specjalne serwisy stworzone do walki z mową nienawiści w internecie – za pomocą strony www.dyzurnet.pl można zgłosić wybrane komentarze i treści, korzystając z dostępnego formularza.

Krok 3. – “Masz prawa” – przypomina, że ochronę przed mową nienawiści gwarantują: Konstytucja oraz Kodeks karny. Stosowanie przemocy w internecie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Ofiary mowy nienawiści częściej cierpią na symptomy zespołu pourazowego (PTSD) i depresję. Dlatego warto prosić o pomoc i skorzystać m.in. z telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111 (numer darmowy) lub zgłosić się bezpośrednio do miejskiego Punktu Interwencji Kryzysowej (ul. Niedziałkowskiego 30, 61-578 Poznań, tel.: 61 835 48 65/66 (czynny całą dobę), e-mail: pik@m.poznan.pl.)

Wystawa będzie dostępna od 5 do 7 kwietnia, pod Rondem Kaponiera (poziom -2). Godziny otwarcia: piątek 14.00-21.00, sobota i niedziela 12.00-21.00. Więcej informacji: www.torturywystawa.pl