Barokowe freski i sztukateria w Urzędzie Miasta – na jakim etapie są prace konserwatorskie?

Urząd Miasta Poznania przy pl. Kolegiackim mieści się w budynku dawnego kolegium jezuickiego. Oznacza to, że mury – dosłownie – skrywają wiele historii miasta. W 2018 roku w Sali Sesyjnej, w której zwykle obraduje Rada Miasta Poznania odkryto freski na suficie. Wówczas prace konserwatorskie umożliwiły odsłonięcie ok. 20% ozdobionego sklepienia. Podjęto jednak decyzję o zbadaniu pozostałych murów.

Choć spodziewano się odkryć malowidła jako dużej sceny umieszczonego w centralnej części sklepienia. Okazało się jednak, że zamiast tego malunki przedstawiają trzy osobne sceny, Największa z nich, jak wyjaśnia dr Elizy Buszko, kierownik prac konserwatorskich, ma odnośnik biblijny nawiązując do czwartego rozdziału Lamentacji Jeremiasza, jednej z ksiąg Starego Testamentu. Dwie mniejsze sceny również są przedstawieniami religijnymi, ale eksperci na razie nie mają potwierdzenia co do tej tezy. Dokumentacja fotograficzna będzie analizowana przez historyka sztuki.

Sceny ze sklepienia są otoczone wizerunkami 12 świętych jezuickich. To m.in. Stanisław Kostka, Andrzej Bobola, Jan De Goto, Jakub Kisai, Franciszek Borgiasz, Alojzy Gonzaga czy Ignacy Loyola. Na spływach sklepienia namalowano jeszcze 11 medalionów z podobiznami kardynałów.

Freski prawdopodobnie zostały wykonane przez franciszkanina Adama Szwacha w latach 30. XVIII wieku, gdy zakończono budowę kolegium. Zamalowano je prawdopodobnie po likwidacji zakonu w 1773 roku, kiedy to budynek został przeznaczony na cele świeckie. W czasach zakonu obecna Sala Sesyjna służyła jako refektarz, czyli jadalnię klasztorną.

Jak podkreśla Miejska Konserwator Zabytków Joanna Bielawska-Pałczyńska dekoracje stanowią ważną cechę historyczną i odkrywają nieznany wcześniej barokowy wystrój budynku.

Do tej pory udało się odsłonić całe sklepienie i odtworzyć wszystkie sztukaterie. Obecnie wypełniane są ostatnie ubytki w sklepieniu i niedługo rozpoczną się prace przy restauracji fresków.

Ciekawostką było odkrycie dużego ubytku, który może sugerować, że pomieszczenie było podzielone na dwie części.

Prace konserwatorskie rozpoczęły się w styczniu 2022 roku i potrwają 18 miesięcy. W ramach prac przeprowadzone zostaną także badania ścian w Sali Sesyjnej, mające na celu ustalenie, co znajduje się pod warstwami farby. Koszt inwestycji to blisko 1,9 mln zł.