Edukacja domowa – czy jest dla każdego?

Chyba nigdy wcześniej świat nie dysponował tak szeroką ofertą edukacyjną. Poza stacjonarnym systemem nauczania istnieje wiele innych form kształcenia, w tym także możliwość spełniania obowiązku szkolnego lub nauki poza szkołą, potocznie zwana edukacją domową. Forma ta jest ważną częścią systemu edukacji w niepublicznych szkołach „Scandynavia”. W dobie pandemii jej popularność wzrosła, jednak czy jest odpowiednią propozycją dla każdego dziecka?

zdrowie w szkole

Wzrost świadomości społecznej, rosnąca dywersyfikacja możliwości nauczania oraz wrażliwość na potrzebę realizacji przez młodych ludzi swoich pasji powodują, że rodzice i opiekunowie poszukują alternatywnych rozwiązań w obszarze kształcenia. I znajdują – we własnych domach.

Wolny i odpowiedzialny wybór

Edukacja domowa proponuje inne podejście do nauczania, wprowadzając m.in. równowagę między zajęciami szkolnymi a rozwijaniem pasji. Możliwość kształcenia w warunkach domowych, wyboru czasu oraz metod uczenia się pozostających w zgodzie z indywidualnymi preferencjami daje duże poczucie wolności i samodzielność w działaniu, a także wpływa na wzrost efektywności uczenia się. Choć wygląda to jak piękna opowieść o perspektywach nieskrępowanego rozwoju, to jest i morał. Owa wolność oznacza również odpowiedzialność za to, w jaki sposób uczeń dysponuje swoim czasem.

O ile stres wynikający z odgórnie narzuconego planu lekcji oraz tempa zaznajamiania się z poszczególnymi obszarami wiedzy jest zdecydowanie mniejszy, to dziecko jest świadome swojej roli w kontekście realizacji programu nauczania. Dzięki temu nie tylko wykazuje się większą obowiązkowością, ale również buduje wewnętrzne poczucie sprawczości, poprzez umiejętne planowanie i organizowanie własnych aktywności, a także podejmowanie ważnych decyzji.

Choć uczeń zdobywa wiedzę w domowym zaciszu, to jest otoczony wsparciem nauczycieli i mentorów. Dzięki indywidualnie dopasowanym metodom i narzędziom edukacyjnym dziecko mierzy się z takimi wyzwaniami edukacyjnymi, które są skrojone na miarę jego potrzeb i możliwości. To wszystko tworzy niezwykłą przestrzeń do kreatywnego nabywania wiedzy, szczególnie gdy dotyczy pasji i zainteresowań, których stacjonarny tryb nauczania nie jest w stanie zaspokoić.

Wsparcie kreatywnych opiekunów

Żeby edukacja domowa miała sens i osiągała spodziewane rezultaty, poza zdolnym i ciekawym świata uczniem oraz kreatywnymi i rzetelnymi nauczycielami potrzebny jest także rodzic-nauczyciel. Bez zaangażowania najbliższego otoczenia ta forma spełniania obowiązku szkolnego nie da spodziewanego efektu. Pomoc w selekcji materiałów, dostosowanie ich zakresu do bieżących potrzeb i możliwości oraz wprowadzanie takich źródeł wiedzy, które najlepiej będą korespondować z predyspozycjami dziecka – wszystko to znajduje się w zakresie działań rodzica.

Zaangażowanie w edukację buduje więź i czyni proces nauczania wspólną przygodą międzypokoleniową, z której obie strony czerpią korzyści. Dzięki bieżącemu wglądowi w postępy w nauce rodzic może elastycznie dobierać techniki, formy czy metody uczenia, jak również źródła wiedzy oraz sposoby jej nabywania. Edukacja domowa nie oznacza bowiem wyłącznie kontaktu z książkami i pomocami naukowymi znajdującymi się w domu ucznia. To także nauczanie przez doświadczanie rozmaitych miejsc i przestrzeni, a kreatywność doboru wspomnianych elementów zależy przede wszystkim od opiekuna.

Muzea, parki, ogrody botaniczne, piesze wycieczki, gry i zabawy na powietrzu – to tylko kilka z całej gamy możliwości, z których można korzystać w czasie edukacji domowej. Otwartość na tak wiele opcji poznawania i doznawania świata sprawia, że ciekawość młodego człowieka jest stale pobudzona i wiąże się z potrzebą nieustannego zaspokajania głodu wiedzy, co wpływa na szybsze jej przyswajanie.

Relacje rówieśnicze

Pozorny brak wzrastania w grupie rówieśniczej jest jednym z czynników, który budzi wątpliwości rodziców w kontekście nauki w trybie edukacji domowej. Jednak dziecko nawiązuje wartościowe kontakty poza murami domu, np. w czasie oferowanych przez szkołę ponadprzedmiotowych warsztatów edukacyjnych, rozwijających współcześnie ważne kluczowe kompetencje. Wzmacnia wówczas swoje umiejętności społeczne, a także spotyka się z osobami o podobnych zainteresowaniach. Jednocześnie opiekunowie zyskują lepszy ogląd środowiska, w którym wzrasta dziecko, skuteczniej czuwając nad jego rozwojem i bezpieczeństwem.

Edukacja domowa nie dla każdego

Ta forma nauczania otwiera i zachęca do poszerzania horyzontów. Już we wczesnym wieku pomaga uczniowi odnaleźć spersonalizowaną drogę rozwoju, która pozytywnie wpłynie na jakość jego dorosłego życia. Jednak znakomite efekty nie zależą wyłącznie od zaangażowania dziecka, ale także rodziców i opiekunów, którzy kształtują i nadzorują proces zdobywania wiedzy. Ponadto nie każdy młody człowiek czuje się komfortowo w takim systemie nauczania. Dlatego przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu nauki w trybie edukacji domowej warto zweryfikować gotowość do podjęcia tak wymagającego i ekscytującego wyzwania.

Więcej artykułów na temat edukacji domowej można znaleźć tu: https://scandynavia.pl/blog/