Celem tej kampanii, której hasło obowiązuje na lata 2024–2026, jest zmniejszenie stygmatyzacji związanej z samobójstwami oraz zachęcanie do dialogu. Zmiana narracji oznacza odejście od tabuizacji samobójstw na rzecz otwartości, zrozumienia i wsparcia. Taka transformacja w postrzeganiu tego problemu może pomóc w ratowaniu życia i redukcji liczby osób w kryzysie psychicznym, które nie szukają pomocy ze względu na strach przed odrzuceniem.
Samobójstwo to poważny problem zdrowotny, który ma głęboko sięgające konsekwencje emocjonalne, społeczne i ekonomiczne. Na całym świecie każdego roku ponad 700 tysięcy osób popełnia samobójstwo. W Polsce, według danych Policji z 2023 roku, życie odebrało sobie 5 233 osób, w tym znaczną część stanowili mężczyźni. Każde samobójstwo wywiera wpływ nie tylko na jednostkę, ale także na rodzinę i całą społeczność.
Istnieje wiele czynników, które mogą prowadzić do zamachów samobójczych. Zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, schizofrenia czy uzależnienia, są jednymi z najczęstszych przyczyn. Również trudne doświadczenia życiowe, takie jak przemoc, ubóstwo, strata bliskiej osoby czy zastraszanie, mogą doprowadzić do kryzysu psychicznego. Czynniki społeczne, takie jak stygmatyzacja, brak dostępu do fachowej pomocy psychologicznej czy wsparcia społecznego, pogłębiają problem i utrudniają szukanie pomocy.
Telefony zaufania:
800-702-222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
800-121-212 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800-120-002 – Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia”
116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
116 123 – Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych
112 – Telefon alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia
Ośrodki Interwencji Kryzysowej
Poradnie Zdrowia Psychicznego
Centra Zdrowia Psychicznego
Gdzie szukać wiedzy na temat zachowań samobójczych i profilaktyki?
suicydologia.org – strona Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego
zwjr.pl – strona inicjatywy Życie Warte Jest Rozmowy
samobojstwo.pl – portal informacyjny
wyleczdepresje.pl – strona internetowa kampanii „Depresja. Rozumiesz – Pomagasz”
Rozpoczęcie rozmowy z osobą w kryzysie psychicznym może być podstawowym krokiem w zapobieganiu samobójstwom. Kampanie takie jak Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom mają na celu uświadomienie społeczeństwu, że każda rozmowa i wyciągnięcie ręki do osoby w potrzebie może uratować życie. To również przypomnienie, że pomoc psychologiczna jest dostępna i nikt nie powinien czuć się samotny w obliczu trudności.
W Polsce coraz więcej inicjatyw, zarówno rządowych, jak i pozarządowych, angażuje się w działania mające na celu poprawę dostępu do pomocy psychologicznej oraz podniesienie świadomości na temat znaczenia zdrowia psychicznego.