Historyczny stół z Zamku Cesarskiego wraca do Centrum Kultury Zamek

Odnalezienie zabytkowego stołu z dawnego wyposażenia Zamku Cesarskiego w Poznaniu to niecodzienne wydarzenie, które przywraca uwagę na niezwykłą historię materialnego dziedzictwa miasta. Mebel, który przez dekady znajdował się w zasobach dawnego Collegium Iuridicum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, został zidentyfikowany jako element pochodzący z Zamku Cesarskiego i decyzją Rektorki UAM, prof. Bogumiły Kaniewskiej, przekazany Centrum Kultury Zamek.

 

Uroczyste podpisanie aktu darowizny odbyło się 5 grudnia 2024 roku, a reprezentantem uniwersytetu podczas wydarzenia był prof. Zbyszko Melosik, Prorektor ds. Relacji z Otoczeniem Społecznym.

Historia stołu, którego projekt pochodzi z czasów przebudowy zamku na siedzibę Adolfa Hitlera w latach 40. XX wieku, doskonale odzwierciedla burzliwe losy XX-wiecznego Poznania. Zidentyfikowany jako mebel zaprojektowany przez Franza Böhmera w 1942 roku, stół wyróżnia się monumentalną formą i dekoracją nawiązującą do stylistyki z czasów przebudowy zamku. Dzięki badaniom porównawczym przeprowadzonym przez prof. Piotra Kordubę oraz konsultacjom z historykiem sztuki Januszem Pazderem, udało się potwierdzić autentyczność i pochodzenie tego wyjątkowego obiektu. Böhmer, odpowiedzialny za przebudowę zamku, pracował wówczas zaledwie w wieku 32 lat, realizując zlecenie bezpośrednio od Alberta Speera, głównego architekta III Rzeszy.

Stół, odnaleziony w dawnym Collegium Iuridicum przy ul. Św. Marcin, wzbudził zainteresowanie prof. Piotra Korduby podczas akcji „ratujmy nasz dizajn”, mającej na celu zabezpieczenie cennych przedmiotów polskiego wzornictwa XX wieku. Jego obecność w dawnej siedzibie pracowników Zakładu Prawa Międzynarodowego wynikała z powojennych zawirowań, które rozproszyły historyczne wyposażenie Zamku Cesarskiego. Podobne losy spotkały inne elementy zamkowego wyposażenia, z których część odnaleziono dzięki wystawie poświęconej Zamkowi w 2003 roku.

Decyzja o przekazaniu stołu do Centrum Kultury Zamek wpisuje się w szerszą praktykę przywracania historycznych przedmiotów ich pierwotnym kontekstom. Dyrektorka CK Zamek, Anna Hryniewiecka, podkreśliła znaczenie mebla jako świadectwa przeszłości, które wzbogaci przestrzeń zamkową i będzie wykorzystywane podczas wydarzeń kulturalnych oraz naukowych. Stół, podobnie jak inne ocalałe elementy wyposażenia, pozwoli lepiej zrozumieć wielowymiarową historię Zamku Cesarskiego, stanowiąc zarazem symbol połączenia przeszłości z teraźniejszością.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu już wcześniej odgrywał istotną rolę w zabezpieczaniu materialnego dziedzictwa Zamku Cesarskiego. W 2004 roku przekazano CK Zamek m.in. biurko Artura Greisera oraz 16 krzeseł z dawnej sali tronowej cesarza Wilhelma II. Obecne działania potwierdzają, że współpraca między instytucjami naukowymi i kulturalnymi miasta przynosi wymierne korzyści dla ochrony wspólnego dziedzictwa. Dzięki temu odnalezione przedmioty stają się nie tylko cennymi artefaktami, ale także żywymi świadkami historii.