W holu głównym WUW miało miejsce uroczyste otwarcie wystawy „Złamanie szyfru Enigmy”, któremu towarzyszył krótki wykład jednego z jej autorów, Witolda Sobóckiego z Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu. Obecni byli również dr Rafał Reczek, dyrektor poznańskiego oddziału IPN, oraz Piotr Pałczyński, dyrektor Gabinetu Wojewody Wielkopolskiej.
– Dzięki współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej odczarowujemy trochę ściany Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Nie kojarzą się one już tylko z godłem, biało-czerwoną flagą i urzędowymi obwieszczeniami. My chcemy, aby ten urząd żył i kojarzył się również z dokonaniami wielkopolskich bohaterów – mówił w trakcie spotkania Piotr Pałczyński.
Na otwarcie zaproszona została także Joanna Kaczmarczyk, prawnuczka ppłk. Maksymiliana Ciężkiego z polskiego Biura Szyfrów, który co prawda nie był jednym z trzech słynnych matematyków, którzy złamali szyfr Enigmy, ale miał w to osiągnięcie swój istotny wkład. Jaki?
– Maksymilian Ciężki był żołnierzem, który jako pierwszy chciał złamać kod Enigmy, ale jako że jemu się to nie udało, wpadł na genialny pomysł zorganizowania w Poznaniu kursu kryptologii dla najlepszych studentów matematyki. Wybrał ich zamiast lingwistów, co było przełomowym rozwiązaniem – opowiadała Joanna Kaczmarczyk.
Kurs wyłonił trzech najlepszych: Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego. Dopiero wtedy zdolni matematycy z Uniwersytetu Poznańskiego zostali przeniesieni do siedziby Biura Szyfrów w Warszawie, gdzie dowiedzieli się, nad czym będą pracować. Ich celem było odkrycie mechanizmu Enigmy, czyli niemieckiej maszyny szyfrującej depesze. Praca nad nią trwała wiele lat, a rozpoczęła się jeszcze na długo przed wybuchem II wojny światowej. Było o tyle trudne, że klucz regularnie zmieniano, na początku co miesiąc, a w czasie wojny już nawet kilka razy dziennie. W końcu jednak udało się złamać szyfr. Polacy swoim odkryciem podzielili się w lipcu 1939 z Brytyjczykami i Francuzami, co przełożyło się na zwycięstwo aliantów i prawdopodobne skrócenie wojny o kilka lat i tym samym oszczędzenie milionów żyć.
Wystawę do 25 września tego roku mogą oglądać nie tylko petenci – drzwi urzędu są otwarte dla każdego. Już dzisiaj cieszyła się ona sporym zainteresowaniem.
