Jak rozpoznać arytmię serca?

Zdrowe serce powinno bić w rytmicznym, harmonijnym tempie. Zaburzenia tego naturalnego rytmu określa się jako arytmię serca. Choć większość z nich nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia, arytmia może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak udar mózgu czy nagłe zatrzymanie krążenia. Dlatego tak ważne jest, aby umieć rozpoznać jej objawy i jak najszybciej zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia właściwej diagnostyki i leczenia.

Co to jest arytmia serca?

Arytmia serca to wszelkie zaburzenia prawidłowego rytmu pracy tego ważnego narządu. Mogą one przejawiać się zarówno zbyt szybką, jak i zbyt wolną czynnością serca, a także nieregularnym, niemiarowym biciem. U podstaw arytmii leżą nieprawidłowości w przepływie impulsów elektrycznych, które normalnie koordynują skurcze poszczególnych części narządu.

Arytmie serca można podzielić na dwie główne grupy – nadkomorowe i komorowe. Poszczególne typy arytmii różnią się nie tylko miejscem ich powstania, lecz także nasileniem objawów i stopniem zagrożenia dla zdrowia pacjenta.

Arytmie nadkomorowe

Zaburzenia tego typu mają swój początek powyżej komór serca, w przedsionkach lub w węźle przedsionkowo-komorowym. Zalicza się do nich m.in.: migotanie przedsionków, trzepotanie przedsionków, częstoskurcze nadkomorowe, dodatkowe pobudzenia nadkomorowe.

Arytmie komorowe

Te zaburzenia rytmu mają swoje źródło poniżej węzła przedsionkowo-komorowego, w komorach serca. Najpoważniejszymi przykładami są: częstoskurcz komorowy, migotanie komór, dodatkowe pobudzenia komorowe.

Objawy arytmii serca

Część arytmii może przebiegać zupełnie bezobjawowo i zostać wykryta przypadkowo, np. podczas rutynowego badania lekarskiego. W wielu przypadkach pacjenci zgłaszają jednak szereg niepokojących dolegliwości, takich jak kołatanie serca, uczucie przyspieszonego lub nieregularnego bicia serca, ból w klatce piersiowej, duszność. Mogą też występować zawroty głowy, omdlenia lub stany przedomdleniowe. Często arytmii towarzyszą takie objawy jak uczucie zmęczenia, osłabienia czy nadmierna potliwość.

Arytmia serca – jakie badania należy wykonać? 

Arytmia serca to zaburzenie rytmu serca, które może mieć różne przyczyny i wymagać odpowiedniego postępowania diagnostycznego:

  • EKG (elektrokardiogram) to podstawowe badanie, które rejestruje elektryczną aktywność serca. Pomaga wykryć różne rodzaje arytmii, takie jak migotanie przedsionków, tachykardia, bradykardia czy inne nieprawidłowości rytmu serca.
  • Holter EKG to 24- lub 48-godzinne monitorowanie EKG, które pozwala na rejestrację rytmu serca w czasie codziennych aktywności pacjenta. Jest pomocny w wykrywaniu sporadycznych arytmii, które mogą nie występować podczas standardowego badania EKG.
  • Echokardiografia pozwala na ocenę struktury serca oraz funkcji zastawek. Może ujawnić ewentualne przyczyny arytmii, takie jak uszkodzenia zastawek serca, kardiomiopatie czy wady serca.
  • Test wysiłkowy polega na monitorowaniu EKG podczas kontrolowanego wysiłku fizycznego (najczęściej na bieżni lub rowerze stacjonarnym). Pozwala ocenić reakcję serca na wysiłek oraz może ujawnić arytmię wywoływaną przez wysiłek fizyczny.
  • Badanie elektrofizjologiczne (EPS) to inwazyjne badanie, podczas którego za pomocą cewników wprowadza się elektrody do serca, aby szczegółowo ocenić układ przewodzący tego narządu i dokładnie zlokalizować źródło arytmii. EPS jest często stosowane przed planowanym leczeniem ablacyjnym.
  • Monitorowanie zdarzeń (event recorder) to długoterminowe monitorowanie EKG, które pacjent może aktywować, gdy odczuwa objawy. Urządzenie jest w stanie monitorować rytm serca przez kilka tygodni lub miesięcy.
  • W niektórych przypadkach lekarz może zlecić rezonans magnetyczny serca (MRI serca), aby lepiej ocenić strukturę serca, szczególnie gdy podejrzewa kardiomiopatie lub inne zmiany strukturalne.
  • A jakie badania krwi przy arytmii serca powinno się wykonać? Przede wszystkim elektrolity (np. potas, magnez), poziom hormonów tarczycy (TSH) oraz inne markery, które mogą pomóc w zidentyfikowaniu przyczyn tej dolegliwości.

Wybór odpowiednich badań zależy od objawów pacjenta, historii medycznej oraz podejrzewanej przyczyny arytmii. Warto skonsultować się z kardiologiem, który dobierze odpowiednie badania i zaproponuje dalsze kroki diagnostyczne i terapeutyczne.