Historia i rzemiany Wildy: Od wsi książęcej po robotniczą dzielnicę Poznania

Wilda, jedna z trzech podpoznańskich wsi włączonych do miasta w 1900 roku, ma bogatą i złożoną historię, która sięga aż XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana w dokumencie z 1235 roku jako Wierzbica, wieś ta odgrywała ważną rolę na szlaku handlowym prowadzącym do Wrocławia. Początkowo była własnością książęcą, ale w czasach panowania Władysława Łokietka przeszła w ręce prywatne, stając się folwarkiem poznańskich rodzin patrycjuszowskich. W 1488 roku jej właścicielem stał się Jakub Wilda, od którego imienia pochodzi obecna nazwa dzielnicy.

Przez wieki Wilda pełniła funkcję zaplecza rolniczego dla Poznania, dostarczając miastu zboża, głównie pszenicę. Wildecki browar był również znaczącym konkurentem dla miejskich browarów, co świadczy o jej gospodarczym znaczeniu. Niestety, jak wiele innych miejscowości w okolicach Poznania, Wilda została zniszczona i wyludniona podczas wojen w XVIII wieku, po czym zasiedlona przez osadników z Bambergu.

Najbardziej dynamiczny rozwój Wildy nastąpił w XIX i na początku XX wieku, kiedy to na jej terenach zaczęły powstawać okazałe kamienice oraz liczne fabryki. W południowej części dzielnicy rozwinął się przemysł, w tym przeniesiona z Głównej fabryka Hipolita Cegielskiego, która stała się jednym z najważniejszych zakładów przemysłowych w regionie.

Dzielnica Wilda zapisała się również w historii Polski jako miejsce ważnych wydarzeń społecznych. To właśnie stąd, 28 czerwca 1956 roku, wyruszył pochód strajkujących robotników, co zapoczątkowało Poznański Czerwiec – jedno z kluczowych wydarzeń w historii powojennej Polski. Pamięć o tych wydarzeniach została uczczona 25 lat później przez postawienie monumentalnych krzyży na pl. Mickiewicza.

Po II wojnie światowej Wilda kontynuowała swój rozwój jako dzielnica przemysłowa. Zakłady Hipolita Cegielskiego (HCP) oraz Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego (ZNTK) stały się jednym z głównych pracodawców w regionie, zatrudniając łącznie ponad 20 tysięcy osób. To właśnie duża liczba robotników sprawiła, że Wilda zaczęła być postrzegana jako dzielnica robotnicza.

Władze komunistyczne miały ambitne plany przekształcenia Wildy w nowoczesną dzielnicę dla pracującej klasy. Projekty z lat 60. XX wieku zakładały wyburzenie starej bamberskiej zabudowy oraz kamienic w sąsiedztwie rynku Wildeckiego. Choć planów tych nie zrealizowano w pełni, wiele zabytkowych budynków zostało zburzonych, a ich miejsca jeszcze przez długi czas pozostawały puste, co przyczyniło się do zaniedbania okolicy.

Dzisiaj Wilda, pomimo trudności i śladów przemysłowej przeszłości, przechodzi intensywną transformację. Stare hale ZNTK i pozostałości stadionu wybudowanego na Pewukę są symbolami minionych czasów, ale jednocześnie dzielnica pięknieje i rozwija się. Puste parcele po rozebranych domach są stopniowo wypełniane nowymi budynkami, które nadają Wildzie nowoczesny charakter, choć nie zawsze udaje się zachować jej historyczny urok.

Wilda, z bogatą historią i niepowtarzalnym charakterem, pozostaje jednym z fascynujących miejsc na mapie Poznania, które łączy w sobie przeszłość i przyszłość, zachowując swoją tożsamość w zmieniającym się krajobrazie miasta.