Z raportu zaprezentowanego podczas konferencji „Pilotaż przeglądów lekowych w Polsce wg Rozporządzenia MZ – mamy wyniki fazy wykonawczej projektu”, która odbyła się 27 stycznia w Centrum Prasowym PAP, wynika, iż farmaceuta jest efektywnym ekspertem od farmakoterapii i przy współpracy z lekarzem może optymalizować leczenie.
„Pilotaż zakończył się bardzo dużym sukcesem. Udało nam się zaangażować 75 placówek aptecznych i wykonać przeglądy lekowe u 850 pacjentów na terenie całej Polski. Usługa, skierowana przede wszystkim do pacjentów starszych z wielolekowością ma na celu optymalizację terapii. Przekonaliśmy się, że usługa jest efektywna w systemie ochrony zdrowia, a 83 proc. pacjentów (511 osób) stwierdziło, że czuje się lepiej” – powiedziała prof. Agnieszka Neumann-Podczaska.
Ekspertka przytoczyła dane z raportu: 557 kobiet i 293 mężczyzn, w tym 772 pacjentów w wieku powyżej 60. roku życia, zażywało średnio 16 preparatów dziennie. Pacjentom w wyniku pilotażowego przeglądu lekowego średnio udało się odjąć więcej niż 2 preparaty. Spadła również liczba problemów lekowych, takich jak zbędna lub niewłaściwa terapia oraz liczba interakcji i stanów nieleczonych. Już z wstępnych analiz farmakoekonomicznych wynika, iż znacząco obniżyły się także koszty zakupu leków zarówno dla pacjenta, jak i dla systemu.
Wszystko wskazuje na to, że przegląd lekowy już w tym roku trafi do koszyka świadczeń gwarantowanych. Ministerstwo Zdrowia czeka na kompletny raport, dotyczący programu pilotażowego. W jego analizie pomoże Agencja Oceny Technologii Medycznych (AOTM), która następnie przygotuje przegląd lekowy jako świadczenie gwarantowane.
„Czekamy na ostateczne odniesienie się w tym raporcie do organizacji, co należy uwzględnić, jak przeprowadzać przegląd lekowy, jaką grupę wiekową nim objąć, kto powinien udzielać w nim świadczeń oraz jak ma wyglądać współpraca między farmaceutą a lekarzem POZ czy lekarzami specjalistami. Te wszystkie elementy zostaną przekazane do oceny AOTM” – wyjaśnił Maciej Miłkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Prof. Agnieszka Neumann-Podczaska podkreśliła, że w raporcie z pilotażu znajdzie się zarówno propozycja standardu samej usługi, jak i modelu kształcenia farmaceutów, którzy uprawnieni będą do jej realizacji. Ekspertka dodała, że standaryzacja jest kluczowym elementem jakości i efektywności farmakoekonomicznej nowego świadczenia gwarantowanego, finansowanego ze środków publicznych.
Wiceminister Miłkowski wskazał, że obecnie w ustawie o świadczeniach gwarantowanych ze środków publicznych nie ma zakresu świadczeń udzielanych przez farmaceutów. Dlatego podstawową sprawą będzie zmiana ustawy i dopisanie do niej usług farmaceutycznych jako świadczeń gwarantowanych.
„W ustawie będzie kilka bardzo istotnych zmian i będziemy próbowali je procedować. W zmianach legislacyjnych trzeba m.in. uwzględnić zasady współpracy pomiędzy farmaceutami jako personelem medycznym i osobami, które wystawiają recepty, czyli lekarzami i pielęgniarkami. Wówczas wraz z rozporządzeniem Ministra Zdrowia moglibyśmy ten temat zakończyć do końca roku” – zaznaczył.
W opinii prof. dr hab. n. med. Katarzyny Wieczorowskiej-Tobis – eksperta Komisji Europejskiej ds. efektywnego inwestowania w zdrowie w ostatniej kadencji – rekomendacja farmaceuty, czyli pytania dotyczące leków i zwrócenie uwagi na potencjalne problemy, powinny być skierowane przez farmaceutę do lekarza rodzinnego, który zarządza przypadkiem pacjenta i do którego powinny spływać wszystkie informacje od specjalistów.
Dodała, że nie może być tak, że neurolog mówi „moje leki są absolutnie niezbędne”, kardiolog mówi to samo, a przepisane preparaty wchodzą ze sobą w interakcje i zażywający je pacjent czuje się gorzej.
Ewa Krajewska, Główny Inspektor Farmaceutyczny, uważa, że przegląd lekowy to usługa z widocznymi już teraz efektami zmniejszenia liczby przepisywanych preparatów.
„Często dokładamy kolejne leki, żeby leczyć działania niepożądane preparatów, które stosujemy i to jest błędne koło. Dlatego uważam, że pacjenci odniosą tutaj wiele korzyści. Będą mogli porozmawiać o swoich lekach, dopytać – starsze osoby czasem coś niedosłyszą, zapomną, a przegląd lekowy na zapleczu apteki będzie miejscem, gdzie tylko pacjent i jego leki będą ważne, żeby wszystko co zażywa było zgodne ze sztuką” – podkreśliła Ewa Krajewska.