.png)
W XVIII wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów borykała się z wieloma problemami, w tym ze słabością władzy centralnej, zagrożeniem zewnętrznym ze strony sąsiednich mocarstw oraz chaosem sejmowym wywołanym liberum veto. Konstytucja 3 Maja była próbą reformy i unowocześnienia państwa poprzez wzmocnienie władzy wykonawczej, ograniczenie szlacheckiego liberum veto oraz zapewnienie praw chłopom.
Inicjatorem reform był król Stanisław August Poniatowski wraz z czołowymi politykami epoki, w tym Ignacym Potockim, Hugonem Kołłątajem oraz Stanisławem Małachowskim. Proces tworzenia Konstytucji był utrzymywany w tajemnicy przed obcymi mocarstwami i konserwatywną szlachtą, która mogłaby sprzeciwić się jakimkolwiek zmianom.
Konstytucja została uchwalona w nocy z 3 na 4 maja 1791 roku podczas obrad Sejmu Wielkiego, zwanego także Sejmem Czteroletnim. Dokument ogłoszono publicznie w Warszawie 3 maja, co dało początek nowej erze w historii Polski.
Konstytucja 3 Maja wprowadzała szereg nowych rozwiązań:
- Władza królewska została wzmocniona, ale pod kontrolą odpowiednio zreformowanego Sejmu.
- Zniesiono liberum veto, co pozwoliło na skuteczniejsze podejmowanie decyzji.
- Wprowadzono podział władz na wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą.
- Zapewniono ochronę praw osobistych chłopów, co było znacznym postępem społecznym.
Chociaż Konstytucja 3 Maja obowiązywała krótko, przetrwała tylko do rozbiorów, jej wpływ na polską i światową myśl polityczno-prawną jest niezaprzeczalny. Jest symbolem narodowej dumy, reform i aspiracji do samostanowienia. Święto Konstytucji 3 Maja jest obchodzone jako narodowe święto w Polsce, co roku przypominając o tym ważnym osiągnięciu w historii kraju.