Zmiany w pomocy uchodźcom z Ukrainy. Jest projekt nowelizacji

Charakter pomocy Ukraińcom uciekającym przed wojną zmieniał się w ciągu ostatnich miesięcy. Początkowo był to ruch oddolny, mocno obywatelski, celowy. W pomaganie angażowały się prywatne osoby, przyjmujące uchodźców pod własne dachy, czy też organizujące dostawy przedmiotów pierwszej potrzeby na naszą wschodnią granicę. Kolejne tygodnie to szukanie i wdrażanie systemowych rozwiązań, pozwalających zasymilować sąsiadów w naszym kraju.

Jak mówi Bartłomiej Potocki, dyrektor Instytutu Praw Migrantów, obywatele Ukrainy po przyjeździe na terytorium Polski mogą ubiegać się jednorazowo o pomoc w wysokości 300 złotych. Jak wskazywał, mogą także ubiegać się o pomoc, która jest przyznawana obywatelom Polski – “Doby Start” na początek roku szkolnego, dofinansowanie do węgla, prądu, czy też 500+. Oprócz tego włączani są do systemu opieki zdrowotnej.

– Polska zdecydowała się na niewielką pomoc celowaną tylko dla obywateli Ukrainy, a bardziej dopuściła te osoby do polskiej pomocy socjalnej. Jeżeli przyjęlibyśmy model ekspercki patrzenia na tę sprawę, to ta pomoc jest za mała, zwłaszcza na samym początku. Kwestie kosztów życia, artykułów spożywczych w większych bądź mniejszych miastach, to te 300 złotych to za mało. Ten początek powinien być inny, dostosowany do cen rynkowych. Natomiast w późniejszych etapach rozwiązania są prawidłowe – uważa Potocki.

W piątek w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się projekt nowelizacji, który zmienia zasady, na jakich odbywa się pomoc Ukraińcom. Najważniejsze założenia, które różnią się od “starej” wersji przepisów, to m.in. kwestia dopłat do zakwaterowania. Samorząd ma uzyskać prawo do pobierania od gości z Ukrainy części opłat.

– Po 120 dniach – to już wprowadziliśmy parę miesięcy temu – te osoby, które przebywają w Polsce muszą partycypować w kosztach, jeżeli są u osób prywatnych, a w tej chwili wprowadzamy także tę samą zasadę w miejscach zbiorowego zakwaterowania. Chcemy, aby ta część uchodźców, która może się zaadaptować w Polsce, która może u nas normalnie funkcjonować, zaczęła pokrywać część opłat. Obecnie w tych miejscach przebywa 80 tysięcy osób – mówi Paweł Szefernaker, pełnomocnik rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy

Zgodnie z nowym pomysłem, po 120 dniach cudzoziemcy będą musieli partycypować w kosztach noclegu – oddawać 50 proc. (nie więcej niż 40 zł dziennie), a po upływie kolejnych 60 dni będzie to 75 proc. (nie więcej niż 60 zł dziennie). Dotyczy to miejsc wygospodarowanych przez samorządy na zlecenie wojewody. Wymóg nie obejmie m.in. kobiet w ciąży, osób z niepełnosprawnościami, dzieci, emerytów i osób w trudnej sytuacji.

Zmiany obejmą też funkcjonowanie elektronicznego dokumentu diia.pl, wydawanego obywatelom Ukrainy, którzy przekroczyli granicę polsko-ukraińską po 24 lutego. Dokument będzie generowany automatycznie, w ten sam sposób będzie też przekazywana wiedza o wyjeździe obywatela poza granicę Polski, w związku z czym od razu będą blokowane świadczenia typu 500+, a nie, jak było do tej pory, z opóźnieniem.