Salto Mortale

Czarny cyrk na sześć fortepianów i dwunastu aktorów – to poruszające widowisko, zainspirowane niezwykłą historią z końca II Wojny Światowej, kiedy to w niemieckim wówczas Szczecinie wojska sowieckie plądrując miasto zrabowały setki fortepianów, by wywieźć je do Związku Radzieckiego.

Zgromadzone instrumenty ciągnęły się kilometrami wzdłuż torów kolejowych w oczekiwaniu na transport. Z niewiadomych przyczyn nigdy ich jednak stamtąd nie wywieziono. Porzucone i zapomniane niszczały przez lata, aż wreszcie rozpadły się zupełnie zabierając ze sobą fragment pamięci miasta oraz dawny porządek i kulturę. Za każdym z nich stała indywidualna ludzka tragedia, a wszystkie razem – zdewastowane i porzucone stały się symbolem kultury sprofanowanej przez potworności wojny. Zagrabione i porzucone fortepiany stały się symbolem kultury sprofanowanej przez potworności wojny.

SALTO MORTALE pokazuje tę historię w metaforyczny sposób, tworząc obraz przedziwnego żałobnego konduktu fortepianów prowadzonych przez cyrkowych artystów. Ta osobliwa, trochę wykolejona trupa cyrkowa przemienia żałobną ceremonię w szał zniszczenia. Instrumenty stają się z początku obiektami groteskowej rozrywki, by w konsekwencji ich forma i idea została doprowadzona do ostatecznego rozpadu.

To opowieść o niepamięci, o kondycji współczesnej cywilizacji wyrosłej na powojennej traumie i o historii, która jest dosłownie i w przenośni częścią naszego codziennego krajobrazu – często niechcianą, bolesną i zapominaną.

Spektakl powstał w 2008 roku, w wyniku międzynarodowej współpracy Teatru Strefa Ciszy z Poznania i Clipa Theater z Tel Awiwu. Premiera pierwszej wersji odbyła się w Polsce, w  ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MALTA (25 – 28.06.2008) i w Izraelu w ramach Roku Polskiego w Izraelu (16 – 19.10.2008).

Scenariusz: Teatr Strefa Ciszy
Reżyseria: Adam Ziajski, Idit Herman
Choreografia: Bartłomiej Raźnikiewicz
Scenografia: Adam Wojda, Piotr Kamiński
Muzyka: SOSEN
Kostiumy: MIXER
Światło: Piotr Kamiński

Obsługa techniczna: Alicja Piotrowska, Adam Swarcewicz
Występują: Ewa Sobiak, Anna Rozmianiec, Paulina Grochowska, Dominika
Olszowy, Adam Wojda, Przemysław Prasnowski, Grzegorz Ciemnoczołowski,
Artur Klimaszewski, Michał Paszkowski, Kacper Lipiński, Adrian Rzetelski, Marcin
Wolny, Krzysztof Sobiak.
Współprodukcja: Instytut Adama Mickiewicza, Fundacja Międzynarodowego
Festiwalu MALTA.

Teatr Strefa Ciszy powstał w 1993 roku w Poznaniu. Założycielem i liderem zespołu jest Adam Ziajski. Teatr specjalizuje się w spektaklach plenerowych, akcjach ulicznych i happeningach, które odwołują się silnie do kultury miejskiej i odważnie wkraczają w
przestrzenie publiczne. Od początku istotną rolę w działaniach Strefy miała interaktywna relacja widza i aktora oraz żywioł karnawałowej, ludycznej zabawy.

„Judasze”, „Wodewil Miejski” czy „Sąsiad 2000” to przykłady wydarzeń, w których każdy mógł wziąć aktywny udział i współtworzyć zaaranżowane przez aktorów teatralne święto. W wielu realizacjach humor i zabawa stawały się jednak przewrotnym narzędziem demaskowania ludzkich zachowań oraz zasad rządzących życiem społecznym, np. „Postscriptum”, „Pressing”, „Koktajl z martwą naturą w tle” czy „Nauka Latania”, w których zespół podejmował takie tematy jak: konsumpcjonizm, uprzedmiotawianie relacji międzyludzkich, konformizm i granice wolności czy wszechobecny przymus rywalizacji.

Eksperymenty z różnymi przestrzeniami gry, estetycznymi i teatralnymi konwencjami zaowocowały m.in. widowiskiem zrealizowanym na fasadzie poznańskiego ratusza (Kuranty); kameralnym spektaklem w prywatnym mieszkaniu (Kwatera); spektaklem granym na pływalni (DNA); fantastyczną, plastyczną wizją świata jako zbiurokratyzowanej maszyny przedstawioną w poznańskiej Starej Rzeźni (36,6) czy ogromnym happeningiem otwierającym most św. Rocha w Poznaniu (Odsłanianie Mostu).

Ostatnim dużym sukcesem Strefy był spektakl „Salto Mortale”, stworzony we współpracy z Clipa Theater z Tel Avivu w ramach Roku Polskiego w Izraelu. W sezonie 2008/2009 Teatr powrócił do działań interwencyjnych w przestrzeniach miejskich realizując happening „Last Minute” oraz akcję uliczną „Domino”.