Zbudujmy wspólnie pomnik Ignacemu Janowi Paderewskiemu!

Co roku przyjeżdża do Poznania, jak wtedy, gdy swoim płomiennym przemówieniem rozpoczął Powstanie Wielkopolskie – i co roku tłumy ludzi witają go na dworcu PKP. Dotąd jednak nie ma w Poznaniu swojego pomnika. Czy to się zmieni? Wszystko wskazuje na to, że tak.

Na ten brak wskazuje Jędrzej Oksza-Płaczkowski – historyk, społecznik, animator kultury i radny osiedla Stare Miasto. Oto jego opinia: “Kiedy myślę “Paderewski”, to myślę o wizycie tego wybitnego męża stanu w stołecznym mieście Poznaniu w dniu 26 grudnia 1918 roku. Przyjazd fenomenalnego polityka i pianisty pobudził mieszkańców do zamanifestowania uczuć patriotycznych. I.J. Paderewski udał się do hotelu Bazar, wygłosił  żarliwe przemówienie, zakończone owacją i ogromnym uniesieniem. Następnego dnia o 4.40 po południu wybuchło powstanie, udany zwycięski zryw doprowadzający przyłączenie całej Wielkopolski do macierzy. Poznań był zresztą miastem szczególnym dla kompozytora. Po raz pierwszy koncertował tu w 1890 r. jako wschodząca gwiazda pianistyki, dał dwa koncerty w Sali Lamberta i w Teatrze Polskim. W 1901, gdy przybył do Poznania, był już wirtuozem o światowej renomie. Gościł jeszcze  w 1919 roku oraz w 1924 otrzymując honorowe obywatelstwo Poznania oraz został wyróżniony tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego. On sam także odwdzięczył się poznaniakom – ufundował im pomnik swego przyjaciela, prezydenta U.S.A. Thomasa Wodorowa Wilsona. Podbił nie tylko USA, ale i całą Europę, zaś George Bernard Shaw oznajmił, iż to „największy pianista owego czasu, a prawdopodobnie wszystkich czasów”. Był doskonałym wykonawcą, ale i kompozytorem. Do dziś w księdze Guinnessa pozostaje jego rekord w kategorii najwyższego dochodu za jedną zagraną nutę…

W 1928 roku poświęcono tablicę pamięci Paderewskiego – „Wielkiemu synowi Polski w X rocznicę Powstania Wielkopolskiego – Związek Towarzystw Uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/19” –  na narożniku budynku Bazaru Poznańskiego. W 1946 roku nadano jego imię ulicy Nowej, która wiedzie od Hotelu Bazar do Starego Rynku. Ignacy Jan Paderewski patronuje także Akademii Muzycznej, VI Liceum Ogólnokształcącemu, którego jestem absolwentem.  W popularnym „Paderku” byłem redaktorem naczelnym  gazetki szkolnej – „Echo Paderka”. Ogromną relikwią jest dla mnie tarcza szkolna z tegoż liceum.

Peregrynując po Nowym Jorku w 1999 roku przy 57. ulicy i 7. alei trafiłem do jednej z najbardziej prestiżowych sal koncertowych – do Carnegie Hall, w której koncertował I. J. Paderewski. Zwiedzając ekspozycję historyczną poświęconą losom i dziejom tego magicznego miejsca dostrzegłem w gablocie jego fotografię, ale ku memu zdumieniu bez podpisu. Poprosiłem o właściwe podpisanie: Wybitny Polak, Przyjaciel Stanów Zjednoczonych Ameryki i Prezydentów U.S.A., Mąż Stanu, Artysta, Patriota i Wielki Polityk & motto „ Uwielbiam muzykę, ale jeszcze bardziej kocham moją Ojczyznę”.

Przypomnijmy: Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu powołało Komitet Budowy Pomnika Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, założyło też poświęcony temu portal oraz profil na FB, by doprowadzić do powstania pomnika. Pierwszy konkurs okazał się niewypałem, tak ze względów artystycznych, jak i etycznych: nie wybrano żadnego z projektów zgłoszonych na konkurs, natomiast pomnik zgodził się wykonać profesor Józef Petruk, jednocześnie przewodniczący jury  konkursowego. Jednak do realizacji nie doszło, bo projekt przedstawiający głowę kompozytora na postumencie i oderwane dłonie nad klawiaturą wywołał ogromne oburzenie poznaniaków.

Jednak prace nad jego realizacją trwały nadal. Marian Król, prezes THC, zapowiedział, że  komitet organizacyjny budowy powierzy wybranemu przez siebie artyście ponowne przygotowanie projektu. Tak też się stało: 11 marca 2014 roku doszło do kolejnego spotkania zespołu opiniującego projekt z artystą-rzeźbiarzem Rafałem Nowakiem, podczas którego zapadła pozytywna decyzja o wyborze projektu. Projekt skierowano do Komitetu Opiniującego Projekt Pomnika Ignacego Jana Paderewskiego pod przewodnictwem Jerzego Stępnia,  Zastępcy Prezydenta Miasta Poznania. Odbyła się już także wizja lokalna przed Akademią Muzyczną, gdzie pomnik ma stanąć.