Transport i montaż w otoczeniu tłumów - 42 lata temu rozpoczął się montaż Pomnika Ofiar Poznańskiego Czerwca '56

Transport i montaż w otoczeniu tłumów – 42 lata temu rozpoczął się montaż Pomnika Ofiar Poznańskiego Czerwca ’56

Jeden z najbardziej znanych pomników w Poznaniu, symbol miasta i jego historii – budowa Pomnika Ofiar Poznańskiego Czerwca 1956 roku była dla mieszkańców tak ważna, że gdy przewożono jego elementy na plac Mickiewicza, życie w mieście na chwilę w pewnym stopniu się zatrzymało. Ludzie ruszyli wraz z konduktem towarzysząc ogromnym konstrukcjom w drodze z zakładów, w których powstał. Wydarzenia te miały miejsce dokładnie 42 lata temu, 19 czerwca 1981 roku, na 9 dni przed 25. rocznicą Poznańskiego Czerwca. Przedstawiamy udostępnione tylko naszej redakcji zdjęcia z tego wydarzenia.

Ponad 20 lat po wydarzeniach z 28 czerwca 1956 roku nie tylko pamięć, ale i ból Poznańskiego Czerwca wciąż był żywy wśród mieszkańców, dlatego gdy 10 października 1980 roku sformułowano publicznie postulat zbudowania Pomnika Ofiar Czerwca ’56, spotkał się on z dużym entuzjazmem wśród mieszkańców oraz przedstawicieli Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Wielkopolska NSZZ Solidarność.

Już 11 dni później powstał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Czerwca 1956 r. pod przewodnictwem Romana Brandstaettera. Zakładano, że Pomnik ma być gotowy na obchody 25. rocznicy wydarzeń z czerwca 1956 roku, co oznaczało, że na wykonanie pozostało zaledwie 8 miesięcy.

Bardzo szybko powstał szereg zbiórek publicznych i imprez sportowych i kulturalnych, podczas których zbierano fundusze na budowę.

Konkurs na budowę pomnika rozpisano 22 listopada 1980, a w grudniu tego samego roku zorganizowano konkurs na treść napisu na pomniku oraz 4 tablicach pamiątkowych, które miały zostać umieszczone przed bramą główną HCP, fabryką lokomotyw i wagonów, ZNTK i MPK.

Projekt trafił do rzeźbiarza Adama Graczyka i architekta Włodzimierza Wojciechowskiego na początku lutego 1981 roku.

Rozpoczęto szukanie lokalizacji i procedurę uzyskania pozwolenia władz na umieszczenie pomnika, co okazało się bardzo trudne. Ostatecznie podjęto decyzję o wskazaniu Placu Mickiewicza. Co ciekawe, ostateczną decyzję administracyjną na ustawienie pomnika uzyskano dopiero 26 czerwca 1981 roku.

Budowa poszczególnych elementów przede wszystkim odbywała się w Zakładach Cegielskiego. W pracach wykonawczych uczestniczyły również Pomet i ZNTK oraz inne wielkopolskie i krajowe przedsiębiorstwa Głównym wykonawcą fundamentów było Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót Budowlanych nr 1.

Dopiero 23 maja w podstawę fundamentów wmurowano akt erekcyjny. Elementy pomnika były transportowane uroczyście 19 czerwca 1956 roku. Było to ważne wydarzenie, w którym uczestniczył tłum mieszkańców. Życie codzienne poznaniaków na chwilę się zatrzymało – tłum towarzyszył ogromnym elementom pomnika, które były przewożone z HCP na Plac Mickiewicza.

Do późnych godzin wieczornych mieszkańcy miasta przyglądali się montażowi słupów pomnika.

Prace montażowe zakończono 26 czerwca, a uroczyste odsłonięcie nastąpiło w dniu 25. rocznicy Poznańskiego Czerwca ’56.

Poniżej przedstawiamy film z fotografiami pochodzącymi z kolekcji Przemysława Karczewskiego, który wykonał je jako fotograf amator.